Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2020

Η σκοτεινή εποχή της άκρατης χειραγώγησης


Υπερκυβέρνηση. Νέα τάξη πραγμάτων. Σύστημα. Ολιγάρχες. Ελίτ. Λέσχες. Παγκόσμια αγορά. Ολα τα παραπάνω αναφέρονται κατά καιρούς ως η αιτία του κακού για την κατρακύλα των σύγχρονων κοινωνιών και τη χειραγώγηση του λαού. Κάποιοι λένε πως όλα αυτά είναι θεωρίες συνωμοσίας και ότι μόνοι μας ορίζουμε τα πάντα. Αλλοι ότι έχουν βάση τέτοιες υποψίες και ότι είμαστε πιόνια στα χέρια ισχυρών. Εγώ θα έλεγα ότι ενδεχομένως να ισχύουν εν μέρει και τα δύο.

Υπάρχει όμως τα τελευταία δέκα χρόνια κάτι πολύ πιο απλό και συγκεκριμένο, που επηρεάζει τη ζωή μας καθοριστικά, μας χειραγωγεί, διαλύει την κοινωνία και μας καθοδηγεί σε επικίνδυνους δρόμους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το facebook, το twitter, το Instagram, το ΤikΤok και δεκάδες ακόμα. Και δεν το λέω εγώ, αλλά αυτοί που τα κατασκεύασαν!

Στο Netflix παίζεται αυτές τις μέρες ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ με τίτλο«Το κοινωνικό δίλημμα», που περιγράφει πόσο άλλαξε η ζωή μας με όλα αυτά τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία επικοινωνίας που έχουμε πάντα μαζί μας, πάνω μας, δηλαδή στο κινητό μας. Μιλούν άνθρωποι που δημιούργησαν πολλά εξ αυτών, ορισμένα από τα μεγαλύτερα μυαλά της Σίλικον Βάλεϊ, που αντιλήφθηκαν ότι κατασκεύασαν ένα τέρας. Εναν τεχνολογικό Φρανκενστάιν που ξέφυγε από τον έλεγχό τους.

Το ντοκιμαντέρ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ζωή μας είναι απολύτως ελεγχόμενη, η δε χειραγώγηση των μαζών προσλαμβάνει διαστάσεις πανδημίας χωρίς εμβόλιο! Μας προσφέρουν ένα προϊόν που είναι δωρεάν, αλλά το πραγματικό προϊόν είμαστε εμείς. Τα δεδομένα μας αποθηκεύονται και αξιοποιούνται με σκοπό το κέρδος, χωρίς κανόνες και εν αγνοία μας. Νομίζουμε πως εμείς ελέγχουμε όλες αυτές τις εφαρμογές και αποφασίζουμε μόνοι μας, αλλά ουσιαστικά αυτές μάς ελέγχουν και μας καθοδηγούν σε μια εικονική πραγματικότητα.

Αυτά τα χρυσά παιδιά της τεχνολογίας (που μόνο ψεκασμένα δεν μπορείς να τα πεις) εξηγούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι κάτι μελλοντικό, αλλά ήδη υπάρχει στη ζωή μας και την κυριεύει. Για παράδειγμα, ο δημιουργός του«like» δηλώνει ότι όταν το εμπνεύστηκε, ο σκοπός του ήταν να μοιράζονται οι χρήστες αγάπη και όμορφα συναισθήματα. Δεν μπορούσε τότε να φανταστεί ότι σήμερα θα ήταν μία από τις αιτίες αύξησης των αυτοκτονιών στους εφήβους. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται αναφέρουν ότι με την εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αυξήθηκαν κατακόρυφα οι αυτοκτονίες ανηλίκων παγκοσμίως. Στους δε προεφήβους η αύξηση ξεπέρασε κατά πολύ το100%, ενώ όλες τις προηγούμενες δεκαετίες οι σχετικοί αριθμοί ήταν σταθεροί.

Ποιος όμως τα κάνει όλα αυτά, αποξενώνει τους ανθρώπους, καταρρακώνει την παιδική ψυχολογία, προωθεί ψεύτικα μοντέλα ζωής και ομορφιάς, εντείνει τον ανταγωνισμό και προωθεί τη συνεχή επίκριση; Κάποιο σατανικό μυαλό; Κάποιο λόμπι; Οι ιδιοκτήτες αυτών των μέσων; Οχι! Κανείς τους. Πίσω από αυτή την καταστροφή δεν υπάρχει ένοχος. Μόνο ο νόμος του χρήματος... Είναι σαν τα τεχνολογικά μέσα να αυτονομήθηκαν και να λειτουργούν μόνα τους θέλοντας το κακό μας.

Το facebook μάς «σκανάρει», αποθηκεύει τις προτιμήσεις μας, πού πηγαίνουμε, τι βλέπουμε, τι γράφουμε, πόσο χρόνο αφιερώνουμε σε μια φωτογραφία κ.λπ. Στη συνέχεια μας εμφανίζει μόνο τις αναρτήσεις και τις αναφορές που ταιριάζουν στο προφίλ μας. Οχι τα πάντα, όχι όλα όσα γράφονται, άλλα όσα αποφασίζουν οι υπερυπολογιστές ότι πρέπει να βλέπουμε. Φυσικά, μαζί και τις σχετικές διαφημίσεις που έχουν περισσότερες πιθανότητες να μας δελεάσουν. Φτιάχνεται, λοιπόν, ένας εικονικός κόσμος στο κινητό μας, που νομίζουμε ότι είναι το κοινό αίσθημα. Οι «ειδήσεις» που μας εμφανίζουν είναι όσα θέλουν να διαβάσουμε, όχι όλα όσα γράφονται πραγματικά.

Παράλληλα, τα συστήματα αυτών των μέσων είναι τέτοια που με κάθε τρόπο προκαλούν εθισμό, αντίστοιχο με αυτόν των ναρκωτικών. Με ειδοποιήσεις, ήχους, κοινοποιήσεις και άλλα κόλπα σε εθίζουν να μπαίνεις συνεχώς στο κινητό, να αφιερώνεις ατελείωτες ώρες για να βλέπεις και πολλές διαφημίσεις. Ολο το οικοδόμημα είναι κατασκευασμένο για να εξυπηρετεί εμπορικές ανάγκες και το κυνήγι του χρήματος. Και είναι ανεξέλεγκτο! Είσαι εσύ, απέναντι σε υπερυπολογιστές που σε βομβαρδίζουν. Ανιση η μάχη... Ακόμα κι αν νομίζεις ότι μπορείς να αντισταθείς, η πράξη αποδεικνύει ότι είναι σχεδόν αδύνατον.

Τα μετανοημένα παιδιά της Σίλικον Βάλεϊ προτείνουν είτε να κλείσουμε όλες αυτές τις εφαρμογές είτε να αφαιρέσουμε όλες τις ειδοποιήσεις. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούν απαγορευτικά όλα τα σόσιαλ μίντια πριν από το λύκειο. Αυτή είναι, λοιπόν, η μάστιγα της εποχής μας. Η βασική αιτία που μας οδηγεί σε αποχαύνωση, διάλυση και καταστροφή.

Τα κοινωνικά δίκτυα έφεραν βέβαια και πολλά καλά. Βοήθησαν στην επικοινωνία εξ αποστάσεως και στην ελεύθερη διακίνηση απόψεων, παρακάμπτοντας τα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης και την προπαγάνδα της εξουσίας. Ομως παράλληλα προκάλεσαν σύγχυση, διασπορά ψευδών ειδήσεων, κοινωνικές εντάσεις. Γι' αυτό απαιτείται η επιστροφή στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, όσα τουλάχιστον είναι ακόμα ανεξάρτητα και ελεύθερα.

Η ανθρωπότητα αρνείται, δυστυχώς, να πάρει τα μαθήματά της. Κάνει τα ίδια λάθη από την εποχή του πύργου της Βαβέλ. Η τεχνολογία έχει πολλά καλά, αρκεί να μη λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Τότε μετατρέπεται σε κατάρα.

 Δημήτρης Ριζούλης - Δημοσιογράφος

Αρχισυντάκτης εφημ. «Δημοκρατία»


 

Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020

Παιδεία: Ώρα Μηδέν...


 Τα κόμματα της μεταπολίτευσης καλλιέργησαν συστηματικά τα φαινόμενα παρακμής και εκφυλισμού στην Παιδεία και σήμερα εισπράττουν τα επίχειρα...

Φέρουν ακέραια την ευθύνη για το ότι επέτρεψαν επί δεκαετίες σε μερικούς άθλιους συνδικαλιστές να επιβάλουν την παντελή έλλειψη αξιολόγησης και να ματαιώνουν συστηματικά κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού του δημόσιου σχολείου. Το ίδιο το κράτος με την ανικανότητα, την προχειρότητα, την τεμπελιά του και την έλλειψη κάθε λογοδοσίας (το φιάσκο με τις μάσκες των μαθητών αποτελεί τρανό παράδειγμα) εκπέμπει διαρκώς το μήνυμα ότι όλες οι συμπεριφορές είναι ανεκτές και ότι κανείς δεν πληρώνει για κανένα λάθος. 
Είναι τραγικό, αλλά τα ίδια εκείνα “προοδευτικά” κόμματα που διατείνονται ότι έφεραν τον εκδημοκρατισμό στα σχολεία, κατέληξαν να κάνουν ουσιαστικά την Παιδεία μας πιο ταξική από ποτέ. Τα παιδιά που έχουν σημαντική οικονομική δυνατότητα και μπορούν να φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία βιώνουν μία κανονική μαθητική ζωή, σαν να ζουν σε χώρα του εξωτερικού, ενώ οι μαθητές των δημοσίων σχολείων βιώνουν μία ζούγκλα όπου κυριαρχεί ο πολιτικός τσαμπουκάς, το αραλίκι των εκπαιδευτικών και ο πλήρης παραλογισμός σε τέτοιο βαθμό ώστε οι μέρες κανονικής λειτουργίας του σχολείου να θεωρούνται πλέον οι εξαιρέσεις παρά ο κανόνας. 
Επίσης, τα παιδιά των εύπορων οικογενειών που μπορούν να πληρώνουν σε ιδιαίτερα φροντιστήρια κάθε μήνα περισσότερα χρήματα από όσα αντιστοιχούν σε έναν μέσο μισθό, είναι και αυτά που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να πετύχουν την εισαγωγή τους στις λεγόμενες “περιζήτητες σχολές”. Και το εξοργιστικό είναι ότι οι ίδιοι εκείνοι πολιτικοί ταγοί που κάνουν το παν για να υποβαθμίσουν τα δημόσια σχολεία, φροντίζουν πάντα αναίσχυντα να στέλνουν τα δικά τους παιδιά σε ιδιωτικά σχολεία, κοροϊδεύοντας κατάμουτρα τους ψηφοφόρους τους. 
Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει η κατάντια των δημοσίων σχολείων μας. Ας σκεφτούμε μόνο τι είδους πρότυπα προσλαμβάνουν τα παιδιά. Ας δούμε με τι σκουπιδαριό υποκουλτούρας βομβαρδίζονται καθημερινά από τα ΜΜΕ και από το διαδίκτυο και ας δούμε με τι αρχές μεγαλώνουν στα σπίτια τους. 
Το παράδειγμα του καταληψία που έφτασε να γίνει πρωθυπουργός ενώ είναι ένα κούτσουρο απελέκητο, στέλνει το μήνυμα προς τους νέους ότι όποιος διαβάζει και κοπιάζει είναι μεγάλο κορόιδο, ενώ αντιθέτως όποιος επιδίδεται στην “επαναστατική γυμναστική” μπορεί να ελπίζει σε μια λαμπρή πολιτική καριέρα όπου θα πληρώνεται αδρά και θα απολαμβάνει τα υψηλότερα δημόσια αξιώματα χωρίς να παράγει απολύτως τίποτα – αρκεί να έχει το αναγκαίο θράσος και να είναι αρκετά χοντρόπετσος ώστε να μην τον νοιάζει καθόλου το ότι ρεζιλεύει την πατρίδα του διεθνώς.

Stirlitz


Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2020

Προέβλεψε το 1956 τη ζοφερή πραγματικότητα του σήμερα!

Γκύντερ Άντερς


Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από το «Die Antiquiertheit des Menschen» («Η επαν -“απαρχαίωση” του ανθρώπου», "η αχρήστευση, περιθωριοποίηση του ανθρωπίνου όντος" σε ελεύθερη μετάφραση), του Γερμανού φιλοσόφου Γκύντερ Άντερς. Γραμμένο το 1956 περιγράφει με ανατριχιαστική ακρίβεια ένα μέλλον που ταυτίζεται με τις πιο ζοφερές στιγμές του δικού μας παρόντος:

“Για να καταπνιγεί κάθε εξέγερση πριν ακόμη προλάβει να εκδηλωθεί δεν απαιτούνται βίαια μέσα. Οι σταλινικές μέθοδοι είναι ξεπερασμένες. Αρκεί να δημιουργηθούν εξαρτήσεις τόσο ισχυρές ώστε η ιδέα και μόνο της εξέγερσης να μην έρχεται στο μυαλό κανενός.
Θα ήταν ιδανικό η διαμόρφωση των ατόμων να ξεκινάει από την ώρα που γεννιούνται, με τη συρρίκνωση των έμφυτων ικανοτήτων τους. Κατόπιν, η εξάρτηση θα θωρακιστεί με τον δραστικό περιορισμό της παιδείας, προσανατολισμένης στην επαγγελματική εκπαίδευση. Ένα ακαλλιέργητο άτομο έχει στενό ορίζοντα σκέψης και όσο η σκέψη του περιορίζεται σε ασήμαντες ασχολίες τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να εξεγερθεί. Πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε η πρόσβαση στην πραγματική γνώση να γίνει ολοένα δυσκολότερη για τους πολλούς. […]
Θα χρησιμοποιείται η πειθώ και όχι η ωμή βία. Θα προβάλλονται μαζικά, μέσω της τηλεόρασης, «ψυχαγωγικά» προγράμματα που θα κολακεύουν πρωτίστως το συναίσθημα και τα ένστικτα. Το πνεύμα θα απασχολείται με ό,τι ελαφρύ, ασήμαντο, παιδαριώδες. Σε ένα περιβάλλον ακατάσχετης φλυαρίας με αδιάκοπη μουσική υπόκρουση η ανάπτυξη της σκέψης θα παρεμποδίζεται. Το σεξ θα τεθεί στην πρώτη γραμμή των ανθρωπίνων ενδιαφερόντων — δεν υπάρχει καλύτερο κοινωνικό ηρεμιστικό!
Γενικά, θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αποβάλουν τη σοβαρότητα από την ύπαρξη, να γελοιοποιήσουν τα υψηλά ιδανικά, να καλλιεργήσουν μια διαρκή απολογία της ελαφρότητας, έτσι ώστε η διαφημιστική ευφορία να γίνει το μοντέλο της ανθρώπινης ευτυχίας και υπόδειγμα της ελευθερίας. […]
Ό,τι αποκοιμίζει τη διαύγεια του μαζικού ανθρώπου είναι κοινωνικά ωφέλιμο, ό,τι απειλεί να τον αφυπνίσει πρέπει να διακωμωδηθεί, να καταπνιγεί, να καταπολεμηθεί.
Κάθε θεωρία που θα αμφισβητεί το σύστημα πρέπει να καταδικάζεται ως ανατρεπτική και τρομοκρατική, το ίδιο κι εκείνοι που την υποστηρίζουν”.

[Μετάφραση του Αντώνη Καραβασίλη από τη γαλλική έκδοση: «L’obsolescence de l’homme», εκδ. IVREA, Παρίσι 2002.]»


Κυριακή 19 Ιουλίου 2020

Αυτογνωσία


Κορνήλιος Καστοριάδης

Γιατί οι Έλληνες που σκοτώνονταν εννέα χρόνια για να απελευθερωθούν από τους Τούρκους, θέλησαν αμέσως μετά έναν βασιλιά; Και γιατί, αφού έδιωξαν τον Όθωνα έφεραν τον Γεώργιο; Και γιατί μετά ζητούσαν ''ελιά ελιά και Κώτσο βασιλιά'';
Σύμφωνα με την ''αριστερή'' άποψη, όλα αυτά τα επέβαλαν η Δεξιά, οι κυρίαρχες τάξεις και η μαύρη αντίδραση. Μπορούμε όμως να πούμε ότι όλα αυτά τα επέβαλαν στον ελληνικό λαό, ερήμην του ελληνικού λαού;
Μπορούμε να πούμε ότι ο ελληνικός λαός δεν καταλάβαινε τι έκανε; Δεν ήξερε τι ήθελε, τι ψήφιζε, τι ανεχόταν;
Σε μια τέτοια περίπτωση αυτός ο λαός είναι ένα νήπιο. Εάν όμως είναι νήπιο, τότε ας μην μιλάμε για δημοκρατία. Εάν ο ελληνικός λαός δεν είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, τότε, ας του ορίσουμε έναν κηδεμόνα.
Ο ελληνικός λαός - όπως και κάθε λαός - είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς είναι υπεύθυνος για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα.
Για όποιο κακό συνέβη στην ιστορία μας, ο ελληνικός λαός δε φέρει καμία ευθύνη. Έτσι, μόλις έρθουν τα δύσκολα και πάρουμε λάθος αποφάσεις και ακολουθήσουν οι συνέπειες των δικών μας λαθών, τι κάνουμε; Ρίχνουμε τις ευθύνες στους άλλους. Πάντα φταίει κάποιος άλλος. Ποτέ εμείς.
Για κάθε καταστροφή υπεύθυνοι είναι οι άλλοι, οι οποίοι εισέβαλαν, οι οποίοι μας ξεγέλασαν, οι οποίοι μας εκμεταλλεύτηκαν. Ως πότε όμως; Ως πότε θα ρίχνουμε τις ευθύνες στους άλλους;
Δεν δικάζουμε κανέναν. Μιλάμε για ιστορική και πολιτική ευθύνη. Ο ελληνικός λαός δεν μπόρεσε ως τώρα να δημιουργήσει μια στοιχειώδη πολιτική κοινωνία. Μια πολιτική κοινωνία, στην οποία, ως ένα μίνιμουμ, θα θεσμισθούν και θα κατοχυρωθούν στην πράξη τα δημοκρατικά δικαιώματα τόσο των ατόμων όσο και των συλλογικοτήτων.
Στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει εποχή που ο λαός να έχει επιβάλλει, έστω και στοιχειωδώς, τα δικαιώματά του. Και η ευθύνη, για την οποία μίλησα εκφράζεται με την ανευθυνότητα της παροιμιώδους φράσης:
''Εγώ θα διορθώσω το ρωμέικο;''
Ναι, κύριε, εσύ θα διορθώσεις το ρωμέικο, στον χώρο και στον τομέα όπου βρίσκεσαι! Οι λογαριασμοί που έχει κανείς με τον τόπο που γεννήθηκε, που μεγάλωσε, που τη γλώσσα του μιλάει, δεν κλείνουν ποτέ.
Ξέρω ότι χρωστάω στην Ελλάδα ένα μεγάλο μέρος από αυτό που είμαι. Και πάντα πονάω απεριόριστα και τον τόπο και τον λαό - και είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητος απέναντί τους.
Όταν ένας Δανός ή ένας Ολλανδός πει μια ανοησία ή κάνει μια χυδαιότητα, γελάω ή σηκώνω τους ώμους.
Αν όμως την πει ή την κάνει ένας Έλληνας, τότε γίνομαι έξω φρενών.
Είναι ένα διασκεδαστικό υπόλοιπο εθνικισμού.-


Τρίτη 7 Απριλίου 2020

Νόαμ Τσόμσκι: Θα ξεπεράσουμε την κρίση του κορωνοϊού


Νόαμ Τσόμσκι: «Θα ξεπεράσουμε την κρίση του κορωνοϊού, αλλά έχουμε μπροστά μας πιο σοβαρές κρίσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε» 

Ο Νόαμ Τσόμσκι, ο γνωστός 91χρονος Αμερικανός γλωσσολόγος και πολιτικός αναλυτής, μίλησε στον Σρέτσκο Χόρβατ στο DiEM25 TV από την Αριζόνα των ΗΠΑ, όπου βρίσκεται σε αυτό-απομόνωση λόγω της πανδημίας. Ο Τσόμσκι επισήμανε ότι η υγειονομική κρίση του κορωνοϊού είναι πολύ σοβαρή και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις αλλά θα είναι παροδική, ενώ υπάρχουν δύο πιο σοβαρές υπαρξιακές απειλές που έχει να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, ο πυρηνικός πόλεμος και η υπερθέρμανση του πλανήτη. Στην ανάλυσή του επισημαίνει πώς όλες οι απειλές αυτές επιδεινώνονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και μετά το τέλος αυτής της κρίσης η επιλογή θα είναι είτε πιο αυταρχικά, βίαια κράτη είτε ριζική ανασυγκρότηση της κοινωνίας με πιο ανθρώπινες συνθήκες


Για τον Τσόμσκι είναι σοκαριστικό αυτή την κρίσιμη στιγμή να ηγείται ο Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο χαρακτηρίζει ως κοινωνιοπαθή καραγκιόζη. «Η πανδημία του κορωνοϊού είναι αρκετά σοβαρή, αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχουν δύο τεράστιες απειλές που αντιμετωπίζουμε, οι οποίες είναι πολύ χειρότερες από οτιδήποτε έχει συμβεί στην ανθρώπινη ιστορία: Η μία είναι ο αυξανόμενος κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου και η άλλη είναι φυσικά η αυξανόμενη απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ο κορωνοϊός είναι κάτι άσχημο και μπορεί να έχει τρομακτικές συνέπειες, αλλά θα υπάρξει ανάκαμψη. Ενώ οι άλλες δύο απειλές αν δεν αντιμετωπιστούν θα είναι το τέλος μας».
Η εξουσία των ΗΠΑ είναι τόσο μεγάλη, που είναι η μοναδική χώρα που όταν επιβάλλει κυρώσεις σε άλλα κράτη όπως το Ιράν και η Κούβα, όλοι οι υπόλοιποι την ακολουθούν μαζί με την Ευρώπη που παίζει τον ρόλο του υποτακτικού, υποστηρίζει ο Τσόμσκι. Οι χώρες αυτές υποφέρουν από τις αμερικανικές κυρώσεις αλλά παρόλα αυτά «ένα από τα πιο ειρωνικά στοιχεία της σημερινής κρίσης του κορωνοϊού είναι ότι η Κούβα βοηθάει την Ευρώπη. Η Γερμανία δεν μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα, αλλά η Κούβα μπορεί να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες». Προσθέτοντας και τους θανάτους στη Μεσόγειο χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων, ο Τσόμσκι θεωρεί ότι η πολιτισμική κρίση της Δύσης είναι συγκλονιστική.
Η σημερινή ρητορική που παραπέμπει σε φρασεολογία πολέμου έχει κάποια σημασία, σύμφωνα με τον Τσόμσκι. Για να αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση χρειάζεται κάτι όπως μια πολεμική κινητοποίηση.
Παράδειγμα φέρνει τις ΗΠΑ και την άμεση οικονομική κινητοποίηση για τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, η οποία οδήγησε τη χώρα σε μεγαλύτερο χρέος και τετραπλασιάστηκε η παραγωγή και η ανάπτυξη. Αυτή τη νοοτροπία χρειαζόμαστε και τώρα για να ξεπεράσουμε αυτή τη βραχυπρόθεσμη κρίση και η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί από τις πλούσιες χώρες. «Σε έναν πολιτισμένο κόσμο, οι πλούσιες χώρες θα βοηθούσαν μετά τις χώρες που έχουν ανάγκη, αντί να τις στραγγαλίζουν». «Η κρίση του κορωνοϊού μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν “τι είδους κόσμο θέλουμε;”».
Ο Τσόμσκι πιστεύει ότι η προέλευση αυτής της κρίσης ήταν η παταγώδης αποτυχία των αγορών και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εντείνουν τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα. «Ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι οι πανδημίες είναι κάτι πιθανό να συμβούν και έγινε κατανοητό με την πανδημία του κορωνοϊού SARS. Θα μπορούσαν να έχουν εργαστεί πάνω σε εμβόλιο για αυτόν, στην ανάπτυξη προστασίας από πανδημίες του κορωνοϊού, και με μικρές τροποποιήσεις να έχουμε σήμερα διαθέσιμο εμβόλιο». Για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες (Big Pharma), ιδιωτικές τυραννίες που είναι αδύνατο για τις κυβερνήσεις να παρέμβουν σε αυτές, η ανάπτυξη εμβολίων δεν είναι τόσο επικερδής όσο οι κρέμες σώματος. Η απειλή της πολιομυελίτιδας τερματίστηκε με το εμβόλιο του Σαλκ, από κυβερνητικό θεσμό, χωρίς ευρεσιτεχνία, και έγινε διαθέσιμο σε όλους. «Αυτό θα μπορούσε να γίνει και τώρα, αλλά η νεοφιλελεύθερη πανούκλα το έχει εμποδίσει».

Οι πληροφορίες υπήρχαν, αλλά δεν δώσαμε σημασία.
«Τον Οκτώβριο του 2019 έγινε μια προσομοίωση μεγάλης κλίμακας στις ΗΠΑ, με το σενάριο μιας πιθανής παγκόσμιας επιδημίας, αλλά για αυτό δεν έκαναν τίποτα. Δεν δώσαμε προσοχή στις πληροφορίες, καθώς στις 31 Δεκεμβρίου η Κίνα ενημέρωσε τον ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) για την πνευμονία και μία εβδομάδα αργότερα αναγνώρισαν κινέζοι επιστήμονες τον ιό δίνοντας όλες τις πληροφορίες στον κόσμο. Μερικές χώρες οργανώθηκαν, όπως η Κίνα, η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και φαίνεται να το έχουν περιορίσει τουλάχιστον στην πρώτη έξαρση. Η Ευρώπη επίσης έκανε βήματα. Η Γερμανία, η οποία κινήθηκε εγκαίρως, έχει το νοσοκομειακό σύστημα ώστε να το αντιμετωπίσει αν και ενήργησε με εξαιρετικά εγωιστικό τρόπο χωρίς να βοηθά άλλους. Άλλες χώρες το αγνόησαν με τις χειρότερες να είναι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες».
Όταν ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, οι επιλογές που θα έχουμε θα είναι είτε άκρως αυταρχικά και βίαια κράτη ή η ριζική ανασυγκρότηση με πιο ανθρώπινες συνθήκες, που οι ανθρώπινες ανάγκες θα έρχονται πρώτες αντί του ιδιωτικού κέρδους. 
«Υπάρχει η δυνατότητα να οργανωθούν οι άνθρωποι, να εμπλακούν, όπως κάνουν πολλοί, και να φέρουν έναν πολύ καλύτερο κόσμο, ο οποίος θα αντιμετωπίσει επίσης τα τεράστια προβλήματα που βρίσκονται ακριβώς μπροστά μας, τα προβλήματα του πυρηνικού πολέμου, ο οποίος είναι πιο κοντά από ποτέ και τα προβλήματα της περιβαλλοντικής καταστροφής από τα οποία δεν θα υπάρχει ανάκαμψη αν φτάσουμε σε αυτό το στάδιο, που δεν απέχει πολύ, εκτός αν ενεργήσουμε αποφασιστικά».
«Επομένως, είναι μια κρίσιμη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας, όχι μόνο λόγω του κορωνοϊού, αλλά μπορεί να αποκτήσουμε επίγνωση των βαθιών αδυναμιών, τα βαθιά, δυσλειτουργικά χαρακτηριστικά ολόκληρου του κοινωνικοοικονομικού συστήματος, το οποίο πρέπει να μεταμορφωθεί, αν πρόκειται να υπάρξει ένα βιώσιμο μέλλον. Επομένως, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι και ένα μάθημα για να το αντιμετωπίσουμε σήμερα ή να το αποφύγουμε και να εκραγεί. Αλλά να σκεφτείτε τις ρίζες του και πώς οι ρίζες αυτές θα οδηγήσουν σε περισσότερες κρίσεις, χειρότερες από αυτές».
Για την κατάσταση καραντίνας στην οποία σήμερα βρίσκονται περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι πάνω στον πλανήτη, ο Τσόμσκι επισημαίνει ότι μια μορφή κοινωνικής απομόνωσης υπήρχε εδώ και χρόνια και η οποία είναι πολύ επιζήμια.
«Βρισκόμαστε τώρα σε μια κατάσταση πραγματικής κοινωνικής απομόνωσης. Πρέπει να το ξεπεράσουμε με την αναδημιουργία των κοινωνικών δεσμών με οποιονδήποτε τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος, που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Επικοινωνώντας με αυτούς, αναπτύσσοντας οργανισμούς, επεκτείνοντας την ανάλυση, ώστε να είναι λειτουργικοί, κάνοντας σχέδια για το μέλλον, ενώνοντας τους ανθρώπους όπως μπορεί να γίνει στην εποχή του διαδικτύου ώστε να βρουν απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και να εργαστούν πάνω σε αυτά, τα οποία μπορούν να γίνουν. Δεν είναι επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο που για τον άνθρωπο είναι απαραίτητη. Αλλά θα τη στερηθούμε για λίγο και είναι σε αναμονή».
Ο Νόαμ Τσόμσκι κλείνει λέγοντας: «Να βρείτε άλλους τρόπους και να συνεχίσετε και να επεκτείνετε και να εμβαθύνετε τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται. Μπορεί να γίνει, δεν πρόκειται να είναι εύκολο, αλλά οι άνθρωποι έχουν αντιμετωπίσει πολλά πρόβλημα».



Τρίτη 28 Ιανουαρίου 2020

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ: H Kίρκη των διανοουμένων


Συνέντευξη του Τιερύ Βολτόν 
στην Ευγενία Μπαστιέ "Le Figaro". 
Επιμέλεια: Ε.Δ. Νιάνιος.

[Ούτε η αυτοκτονία του βάρδου της κομμουνιστικής επανάστασης Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι (1930) στο άνθος της ηλικίας του (37 ετών) στάθηκε ικανή να κλονίσει την πίστη των Δυτικών προοδευτικών διανοουμένων στο φωτεινό μέλλον του κομμουνισμού. Η παγερή σιωπή τους κάλυψε 100 εκ. θύματα σε Σοβιετική Ενωση, Κίνα και τις χώρες επιρροής τους. Σε 200.000 υπολογίζονται οι δολοφονηθέντες ιερείς στη Ρωσία. 65.000 τα πάσης φύσεως θύματα – 165 οι νεκροί ιερείς – στην Ελλάδα. Η προοδευτική διανόηση δεν βρήκε γι’ αυτά τα θύματα ούτε μια συγνώμη να εκφράσει.
Ο Τιερύ Βολτόν (γεν. 1951) είναι δημοσιογράφος, δοκιμιογράφος και συγγραφέας είκοσι τουλάχιστο έργων με αντικείμενο τον κομμουνισμό, με κορυφαίο τη μοναδική στον κόσμο Παγκόσμια Ιστορία του Κομμουνισμού. Στη συνέντευξή του, που δόθηκε στην Ευγενία Μπαστιέ – με αφορμή την έκδοση του 3ου τόμου αυτού του έργου (1.171 σελίδες), με τίτλο: Οι Συνένοχοι.- στιγματίζει τη στάση των «προοδευτικών» διανοουμένων, γιατί όποιος ήθελε να μάθει την αλήθεια, γνώριζε…Ε.Δ.Ν.]

Ο ποιητής Λουί Αραγκόν (1897-1982) απευθύνει χαιρετισμό σε συνέδριο του ΚΚΓαλλίας. Είναι αυτός που έγραψε ένα εκτενές ποίημα εκθειάζοντας τις δολοφονίες 
και τα βασανιστήρια της Κα Γκε Μπε.

FIGAROVOX.- Στο βιβλίο σας Les Complices (Οι Συνένοχοι), τον τρίτο τόμο της Παγκόσμιας Ιστορίας του Κομμουνισμού, εξετάζετε την έλξη της κομμουνιστικής ιδεολογίας στους δυτικούς στοχαστές. Από πού πηγάζει αυτή η γοητεία;
Thierry WOLTON – Οι στοχαστές και ο κομμουνισμός έγιναν για να συναντηθούν από τότε που ο Λένιν κατάλαβε ότι το προλεταριάτο δεν θα έσπαγε τις αλυσίδες εκμετάλλευσής του, όπως πίστευε ο Μαρξ, και ότι χρειαζόταν ένα κόμμα επαγγελματιών επαναστατών για να πάρει την εξουσία, όπως γράφει στο Τι να κάνουμε; το 1902. Αυτομάτως, η επανάσταση γινόταν θέμα φωτισμένων στοχαστών, επιφορτισμένων να φέρουν την ευτυχία στο λαό παρά τη θέλησή του. Το να είσαι στο κέντρο της εξουσίας, ως σύμβουλος ή ενεργός παράγων, είναι ένα παλιό όνειρο της ελίτ των στοχαστών από τον Πλάτωνα. Επιπλέον, ο ιστορικός ντετερμινισμός που χαρακτηρίζει τη μαρξιστική θεωρία, ο ταξικός αγώνας ως η κινητήρια δύναμη της ιστορίας και η αναπόφευκτη έλευση του κομμουνισμού, το υπέρτατο στάδιο της ανθρωπότητας, προσέφεραν στους διανοούμενους τον οδικό χάρτη που ονειρεύονταν. Με αυτόν βρίσκονται στην καρδιά της δράσης με την πυξίδα για να τους κατευθύνει. Eτσι και εδραιώθηκε ο κομμουνισμός, όλα τα εν λόγω καθεστώτα εξόντωσαν τους διανοούμενους που ήταν εκτός γραμμής, αλλά όσο επρόκειτο για το αίμα των άλλων κάπου, μακριά, για κείνους που υπέφεραν, οι περισσότεροι των συμπαθούντων δυτικών διανοουμένων συνέχισαν να πιστεύουν στο λαμπρό μέλλον.
Διαβάζοντάς σας, έχει κανείς την εντύπωση ότι η Γαλλία προσέφερε τους καλύτερους “συνένοχους”. Γιατί νομίζετε ότι “το όπιο των διανοουμένων” είχε τόσο μεγάλη επιρροή στη χώρα μας;
Ο όρος “όπιο των διανοουμένων” είναι του Ρεημόν Αρόν, ενός από τους σπάνιους διανοούμενούς μας που ξέφυγε  από την κομμουνιστική έλξη. Η ιδιαίτερη όρεξη των «στοχαστών» μας για αυτή την ιδεολογία οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Κατά βάση, να πούμε ότι η σχέση του γάλλου διανοούμενου με την εξουσία είναι μοναδική, στο φαινόμενο της Αυλής που καθιέρωσε  η βασιλεία, να είσαι το αυτί του πρίγκιπα ήταν πάντα ένα σημάδι αναγνώρισης. Στη Γαλλία, η εξουσία προσελκύει, μέχρι που τις πιο πολλές φορές τυφλώνει. Από την άλλη, η φιλοσοφία του Διαφωτισμού που ανέδειξε η Γαλλική Επανάσταση έδειξε πώς η σκέψη μπορούσε να προετοιμάσει τα μυαλά για πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές, τις οποίες ο κομμουνισμός συστηματοποιεί ακριβώς με το κόμμα του Λένιν. Ο παράγοντας [γαλλική] επανάσταση διαδραματίζει επίσης το ρόλο του, όλος ο πολιτισμός μετά το 1789 έχει μεγεθύνει αυτή τη στιγμή, μόλις πρόσφατα συνειδητοποιήσαμε ότι η ιδεολογική οργάνωση μπορούσε να οδηγήσει στην Τρομοκρατία, όπως το 1793. Η λαϊκή έκφραση “δεν κάνουμε ομελέτα χωρίς να σπάσουμε αυγά” θεωρεί τις επαναστατικές υπερβολές ως απαραίτητες, άρα αποδεκτές. Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ποτέ κομμουνιστική επανάσταση, πρόκειται για μια από τις απάτες αυτής της ιστορίας. Στην πραγματικότητα, η εξουσία δεν κερδίθηκε ποτέ μετά από μια λαϊκή εξέγερση: το πραξικόπημα του Λένιν τον Οκτώβριο του 1917, ο εμφύλιος πόλεμος που κέρδισε ο Μάο το 1949, ο εθνικός απελευθερωτικός πόλεμος με επικεφαλής τον Χο Τσι Μινχ στο Βιετνάμ είναι μερικά παραδείγματα. Ο όρος “κομμουνιστική επανάσταση” είναι ένα οξύμωρο που οι διανοούμενοί μας σεβάστηκαν.
Για τους «προοδευτικούς» αριστερούς η βία είναι μαμμή της ιστορίας. Ετσι και ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ (1905-1980) πίστευε ότι «οι επαναστάτες του 1793 δεν σκότωσαν πολλούς». Χρειάστηκε η επέμβαση του σοβιετικού στρατού (1956) στην Ουγγαρία για να συνέλθει από τις αυταπάτες του: «Ο σοσιαλισμός στο όνομα του οποίου οι σοβιετικοί στρατιώτες πυροβόλησαν του Ούγγρους πολίτες δεν τον αναγνωρίζω…είναι μια τρέλα»

 Αναφέρετε ιδιαίτερα την έννοια του “συνοδοιπόρου”. Τι σημαίνει ο όρος αυτός; Ποιοι ήταν οι πιο διάσημοι απ’ αυτούς;
Η έκφραση οφείλεται στον Τρότσκι, το 1922. Αναφέρεται στον διανοούμενο που είναι έτοιμος να συμπορευτεί με τους κομμουνιστές χωρίς ωστόσο να ενταχθεί στο κόμμα. “Για έναν συνοδοιπόρο, τίθεται πάντοτε το ερώτημα πόσο μακριά θα πάει”, δήλωσε ο Τρότσκι, ένας ιδεολόγος του κομμουνισμού μεταξύ των ιδεολόγων. Ο όρος μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες: papοucki στα ρωσικά, fellow traveller στα αγγλικά, Mitlaufer στα γερμανικά, compano di strada στα ιταλικά, κλπ. Σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου υπήρξαν συνοδοιπόροι: Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω στη Μεγάλη Βρετανία, Ντάσιελ Χάμετ στις Ηνωμένες Πολιτείες, Μπέρτολτ Μπρεχτ στη Γερμανία, Aλμπέρτο Moράβια στην Ιταλία κ.ο.κ. Εν συντομία, αυτοί που πήραν ξεκάθαρη θέση.
Τι διαφορές βλέπετε ανάμεσα στον “συνοδοιπόρο” και τον “χρήσιμο ηλίθιο” για τον οποίο μιλάτε επίσης;
Ο Λένιν εννοούσε με αυτόν τον όρο τον πολιτικό, τον επιχειρηματία που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να προωθήσει αυτή ή την άλλη πλευρά του κομμουνισμού, από υπερηφάνεια (για να προσελκύσει το ενδιαφέρον), από άγνοια, από απληστία, εν συντομία χρησιμοποιώντας όλα τα κίνητρα του ανθρώπου. Ο πιο γνωστός από τους “χρήσιμους ηλίθιους” είναι ο πρώην Γάλλος Πρωθυπουργός κατά την Τρίτη Δημοκρατία Eντουάρντ Εριό, που προσκλήθηκε στην Ουκρανία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ενώ ο λιμός, τον οποίο συντόνιζε ο Στάλιν για να εξαφανίσει τους δύστροπους αγρότες, ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Αρνήθηκε την πραγματικότητα, δηλαδή μερικά εκατομμύρια νεκρούς. Πιο κοντά χρονολογικά, ο Φρανσουά Mιτεράν έκανε τα ίδια για λογαριασμό του Mάο. Δεκτός από τον Μεγάλο Τιμονιέρη, καθώς ο λιμός αποδεκάτιζε τη χώρα λόγω του Μεγάλου άλματος προς τα μπρός, αμφισβήτησε την έκταση, βασιζόμενος στα λεγόμενα του Μάο. Τότε, 30 έως 50 εκ. Κινέζοι έχασαν τη ζωή τους. Δεν υπολογίζουμε τους καπιταλιστές επιχειρηματίες που βοήθησαν τα κομμουνιστικά καθεστώτα να επιβιώσουν με πιστώσεις ή με την παράδοση υλικού, τεχνολογίας μέχρι και τη χρήση των κρατούμενων εργαζομένων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όλο αυτό το παρελθόν είναι οδυνηρό για τη συνείδησή μας, γι ‘αυτό και είναι δελεαστικό να το ξεχάσουμε, ακόμα και να το κρύψουμε.
Κάποιοι, όπως ο Ζιντ και η Επιστροφή του από την ΕΣΣΔ, ομολογούν το mea culpa τους, αλλά άλλοι όπως ο Σαρτρ ή ο Αραγκόν θα επιμείνουν στο σφάλμα. Ποιες είναι οι πηγές αυτής της “εθελοντικής τύφλωσης”;
Η διάσημη φράση του Σαρτρ: “Δεν πρέπει να απελπίζουμε την εργατική τάξη”, ίσως εξηγεί αυτή την τύφλωση. Τόσο ελπίζανε στον κομμουνισμό που μπροστά του η  πραγματικότητα δεν είχε καμιά σημασία. Για πολλούς ήταν καλύτερο να πιστεύουν παρά να βλέπουν, έτσι και αυτοί τυφλώθηκαν επειδή η αλήθεια για τον κομμουνισμό έγινε γνωστή από τους πρώτους μήνες, οι μαρτυρίες δεν σταμάτησαν ποτέ να συσσωρεύονται: όποιος ήθελε να μάθει μπορούσε να μάθει.
 Και αυτό κάνει αυτήν την τύφλωση ένοχη, τόσο, όσο και αν σοκάρει, όσο την τύφλωση όσων γνώριζαν για το Ολοκαύτωμα πριν από την ανακάλυψη των στρατοπέδων εξολόθρευσης το 1945, αλλά σιώπησαν για κρατικούς λόγους, σε ένα πλαίσιο παγκόσμιου πολέμου. Η αδιαφορία, και το χειρότερο, τα ψέματα που κάλυψαν την κομμουνιστική πραγματικότητα, δεν έτυχαν μάλιστα μιας παρόμοιας συγνώμης. Έτσι, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι εξαφανίστηκαν σε αυτά τα καθεστώτα που η εξύμνηση των στοχαστών παρουσίασε ως ΤΟ πρότυπο για την ανθρωπότητα. Η ενοχή είναι τεράστια που κάνει αυτό το παρελθόν τόσο οδυνηρό για την παγκόσμια συνείδηση. Μερικοί, ωστόσο, είναι πιο ένοχοι από άλλους. Ενας Αραγκόν, κομμουνιστής apparatchik μέχρι τις τελευταίες του μέρες, είναι εκατό φορές πιο κατακριτέος από έναν Σαρτρ που αμφιταλαντεύεται για την ιδεολογία.
«Σκοτώστε σύντροφοι μπάτσοι», γράφει ο Αραγκόν σε ένα ποίημα. “Οι επαναστάτες του 1793 δεν δολοφόνησαν αρκετούς”, γράφει ο Σαρτρ. Πίσω από τη γοητεία του κομμουνισμού, δεν υπάρχει η γοητεία της βίας στον στοχαστή με τα καθαρά χέρια;
Στην προμετωπίδα ενός από τα κεφάλαιά μου, παραθέτω αυτή την πρόταση του Καμύ: «Κάθε ψεύτικη ιδέα τελειώνει στο αίμα αλλά πρόκειται πάντα για το αίμα των άλλων». Ο κομμουνισμός ήταν μια εσφαλμένη αντίληψη, εκατόλιτρα αίματος χύθηκαν στο όνομά του, αλλά τι σημασία έχει… Ο διανοούμενος, γενικά, δεν σχετίζεται με την πραγματικότητα, ειδικά αν δεν το αφορά άμεσα. Αυτή η αδιαφορία, και μάλιστα  αυτή η αγάπη για το αίμα των άλλων, έχει βαθιά κίνητρα, μία από τις πηγές των οποίων είναι μάλλον το αυτο-μίσος που βιώνεται ως επωφελούμενοι ενός κόσμου που απεχθάνονται. Η αποδοχή του κομμουνισμού ήταν ακόμα πιο δυνατή όσο βαθύτερη ήταν η απόρριψη του καπιταλισμού, ένα σύστημα που θεωρήθηκε ως η εκμετάλλευση της πλειοψηφίας, ο πλουτισμός μιας μειονότητας και η αιτία του πολέμου (του 1914-1918) που είχε μόλις συντρίψει τον κόσμο. Το βάρος ήταν τέτοιο ώστε η απαλλαγή από αυτό ισοδυναμούσε με απελευθέρωση για την ανθρωπότητα, ανεξάρτητα από το ανθρώπινο κόστος, αφού ο καπιταλισμός δεν μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα σε αυτόν τον τομέα. Η βία γίνεται αναγκαιότητα για την απαλλαγή από αυτόν τον κόσμο. Η αλληλουχία καπιταλισμός – μίσος – ισότητα – επανάσταση – βία προμήνυε την επερχόμενη αδιαφορία. Οι διανοούμενοι ήταν ικανοποιημένοι απ’ αυτή την εξέλιξη όσο δεν ήταν θύματά της.
Μετά τη σταλινολατρία ήρθε η βασιλεία της “μαολατρίας”, την οποία ονομάζετε “παιδική αρρώστια του αριστερισμού”. Πώς η γοητεία για το κινεζικό καθεστώς διαφέρει από αυτή του σοβιετικού καθεστώτος; Η τύφλωση ήταν ακόμα χειρότερη; 
Ο Αλμπέρ Καμύ (1913-1960) ήταν ιδιαίτερα καυστικός: «Οι προοδευτικοί διανοούμενοι είναι οι πλέκτριες της διαλεκτικής. Κάθε φορά που πέφτει ένα κεφάλι, ξαναφτιάχνουν τις ξηλωμένες από τα γεγονότα θηλιές των σκέψεών τους». Και είχε διαβάσει καλά την Ιστορία: «Οι κάλπικες ιδέες πληρώνονται με το αίμα των άλλων». 

 Το να είσαι μαοϊκός είναι και πιο σοβαρό και λιγότερο σοβαρό από το να είσαι σταλινικός. Πιο σοβαρό, επειδή συμβαίνει μετά, όταν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τα πάντα για τις καταστροφές που προκάλεσε η τύφλωση για τον Στάλιν. Ακόμη πιο σοβαρό, επειδή ο Μάο είναι υπεύθυνος για πολλούς περισσότερους θανάτους από τον Στάλιν. Επομένως, η συνενοχή είναι ηθικά σοβαρότερη. Ταυτόχρονα, η τύφλωση διήρκεσε λιγότερο και κάποιες δυτικοί μαοϊστές μετανόησαν. Λιγότερο σοβαρό επίσης επειδή ο μαοϊσμός πήρε στη Δύση μια φολκλορική μορφή που του έδινε μια γελοία πτυχή: να βλέπεις διανοούμενους να κραδαίνουν το Μικρό κόκκινο βιβλίο συλλαβίζοντας  τα συνθήματα του Μεγάλου Τιμονιέρη, δύσκολα τους παίρνεις στα σοβαρά. Ο μαοϊσμός έδειξε έντονα πόσο η ιδεολογική τύφλωση αποβλακώνει, και αυτό ήταν χρήσιμο μπορώ να πω. Τώρα, το ότι ο Μάο έχει το κύρος ενός ηγέτη, όταν ο Στάλιν αποκαθηλώθηκε, η ευθύνη ανήκει πρωτίστως στο κινεζικό καθεστώς, το οποίο είναι η κληρονομιά του. Το ότι όλα τα τραπεζογραμμάτια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας φέρουν ακόμα την εικόνα του Μεγάλου Τιμονιέρη είναι τόσο σκανδαλώδες, όσο αν είχαν βάλει τον Φύρερ στα μεταπολεμικά γερμανικά μάρκα.
[...]
Μιλάτε για “κομμουνιστικό αρνητισμό”. Πώς εξηγείτε τη διαφορετική  μνημιακή μεταχείριση του ναζιστικού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού;
Ο κομμουνισμός αποτελούσε μια μεγάλη ελπίδα για κοινωνική δικαιοσύνη με συνθήματα από τη χριστιανική διαδικασία. Αυτό εξηγεί εν μέρει την επιτυχία του: στο μήνυμα του Χριστού «οι έσχατου θα είναι πρώτοι» στον παράδεισο, η ιδεολογία έβαλε την ιδέα ότι οι προλετάριοι (οι φτωχότεροι) θα κυβερνήσουν τον κόσμο για να φέρουν την ισότητα για όλους. Η αποτυχία άλλωστε είναι ακόμα πιο σοβαρή. Ο θάνατος του κομμουνισμού ισοδυναμεί για κάποιους με το θάνατο του Θεού για τους πιστούς: απαράδεκτος, αδιανόητος. Ο κομμουνισμός δεν έχει βγει ακόμα από αυτή τη φάση του πένθους, εξ ου και ο αρνητισμός για τον οποίο μιλάω: αρνούνται την πραγματικότητα αυτού που υπήρξε για να υποφέρουν για τις ελπίδες που προκάλεσε. Αναγνωρίζεται πλέον σήμερα ότι αυτά τα καθεστώτα προκάλεσαν εκατομμύρια νεκρούς. Πρόκειται για πρόοδο. Παρ' όλα αυτά, το να είσαι αντι-κομμουνιστής είναι μειωτικό, όταν θα έπρεπε να είναι προφανές.
Ανεπηρέαστος από τον Διαφωτισμό, ο Τζωρτζ Οργουελ (1903 – 1950), 
συγγραφέας του συγκλονιστικού "1984", μπόρεσε να διακρίνει 
τον ολοκληρωτισμό που κρύβει η Αριστερά.

Ο διανοούμενος που είχε αδυναμίες εναντίον του φασισμού παραμένει ένοχος για πάντα, όταν συγχωρείται σύντομα αυτός που λάτρεψε τον σταλινισμό ή τον μαοϊσμό ή τον πολ-ποτισμό (Καμπότζη των ερυθρών Χμερ). Και αυτό επίσης συνιστά κομμουνιστικό αρνητισμό. Δεν πρόκειται να στήσουμε δίκες, αλλά να δούμε την ιστορική πραγματικότητα κατά πρόσωπο.
Επιπλέον, η συνενοχή με τον κομμουνισμό ήταν τέτοια, πήρε τέτοιο εύρος – από  μαχητές των Κ.Κ. σε όλο τον κόσμο μέχρι διανοούμενους, από πολιτικούς ηγέτες  δημοκρατιών έως επιχειρηματίες – ώστε υπάρχει σιωπηρή συναίνεση για να ξεχάσουμε αυτήν τη σκοτεινή πλευρά της ανθρωπότητας. Ο άνθρωπος δεν αγαπά να αισθάνεται ένοχος, και το προσπερνά. Αυτό μπορεί να είναι μόνο παροδικό. Η διάσταση του κομμουνιστικού δράματος καθιστά αδύνατη την όποια αγνόησή του. Στοιχηματίζω ότι ο αναστοχασμός γι’ αυτή την εποχή θα αυξηθεί ώστε η ιστορία τελικά να ολοκληρωθεί. Θα χρειαστεί σίγουρα γι’ αυτό να εξαφανιστούν όλοι οι μάρτυρες (πρωταγωνιστές ή απλοί θεατές) αυτής της εποχής. Και μαζί τους αυτός ο διάχυτος αρνητισμός που χρησιμεύει ως εγγύηση κατά της εμφάνισης της ένοχης συνείδησης. Είναι προφανές ότι η εμπεριστατωμένη μελέτη αυτής της περιόδου είναι απαραίτητη για την κατανόηση του σημερινού μας κόσμου, της κληρονομιάς ολόκληρου του κομμουνιστικού 20ου αιώνα.
Οι ιστορικοί συνήθως προσπερνούν το αίμα και τα βασανιστήρια των χριστιανών κατά τις «προοδευτικές» επαναστάσεις. Ο Αγιος Λουκάς, επίσκοπος Κριμαίας (1877-1961), είναι από τους λίγους ιερωμένους που επέζησαν από τις εκτελέσεις, τα γκούλαγκ και τα φρενοκομεία του σοβιετικού καθεστώτος, στα οποία μαρτύρησαν δεκάδες χιλιάδες ιερωμένοι κάθε βαθμού αλλά και απλοί πιστοί.

«Το τέλος του μαρξιστικού-λενινιστικού μεσσιανισμού έχει απελευθερώσει έναν χώρο ουτοπίας τον οποίο κάλυψε η τζιχάντ», γράφετε στον επίλογό σας. Πώς συνδέετε την κομμουνιστική ιδεολογία και το ριζοσπαστικό Ισλάμ;
Ο Αγγλος φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ παρατήρησε ήδη στις αρχές της δεκαετίας του 1920 μια ομοιότητα μεταξύ κομμουνισμού και ισλαμισμού, προπαντός την ίδια επιθυμία αλλαγής του κόσμου. Ας μην ξεχνάμε ότι η κομμουνιστική προπαγάνδα, έντονη στον 20ό αιώνα, ανέπτυξε αντιδυτικά θέματα στο όνομα της πάλης ενάντια στo βδέλυγμα του καπιταλισμού και κατά του ιμπεριαλισμού. Αυτό έχει διαμορφώσει συνειδήσεις, ακόμα και των μουσουλμανικών χωρών που επηρεάζονταν από την ΕΣΣΔ, σύμμαχό τους ενάντια στον κύριο εχθρό, το Ισραήλ.
Ο Μπέρναρντ Ράσελ (1872-1970) είχε επισημάνει τις εκλεκτικές συγγένειες κομμουνισμού και ισλάμ. Αυτές οι σχέσεις αναβιώνουν σήμερα με την πλήρη στήριξε των αριστερών κομμάτων στη εισβολή μουσουλμάνων και ισλαμιστών στην Ευρώπη.

 Η καθιέρωση από τον κομμουνισμό της άρνησης της ελευθερίας του ατόμου, τη σκέψης, της μετακίνησης, του επιχειρείν κλπ., βρίσκεται στο λόγο των Ισλαμιστών ως πειρασμοί του Σατανά. Ως ολοκληρωτική ιδεολογία, ο κομμουνισμός προσπάθησε να εξατομικεύσει τους ανθρώπους, αποσπώντας τους από τις κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές ακόμα και οικογενειακές τους ρίζες, προκειμένου να τους υποτάξει και να τους ελέγξει καλύτερα. Ο ισλαμισμός, από την πλευρά του, προτείνει κριτήρια αναφοράς και κώδικες σε άτομα που έχουν ήδη ξεριζωθεί υπό την πίεση της παγκοσμιοποίησης, της οποίας τα αποτελέσματα τείνουν να αποδομούν τις παραδοσιακές κοινωνίες. Η προσέγγιση είναι διαφορετική, αλλά το αποτέλεσμα είναι συγκρίσιμο: και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για την ένωση μεμονωμένων ανθρώπων χάρη στα συναισθήματα της ταυτότητας – της σοσιαλιστικής κοινότητας, της κοινότητας των πιστών – της απόκτησης νοήματος στις συλλογικότητές τους χάρις σε ένα απόλυτο και αποκλειστικό μύθο, το κόμμα για τους κομμουνιστές, την umma για τους ισλαμιστές, έναν όρο που ορίζει τόσο την κοινότητα των πιστών όσο και το έθνος. Τέλος, βρίσκουμε στον ισλαμισμό χαρακτηριστικά του κομμουνισμού: την αντινεωτερικότητα του λόγου, καθολική εξήγηση του κόσμου και της πορείας του, ριζική αντίθεση καλού και κακού – πιστών / ασεβών αντί εκμεταλλευόμενων / εκμεταλλευτών – , τη βούληση διαμόρφωσης των ανθρώπων και το πνεύμα της πλανητικής κατάκτησης. Επομένως, είναι δυνατή η υποκατάσταση.

Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος

Πηγή:https://www.lefigaro.fr/vox/histoire/2017/09/22/31005-20170922ARTFIG00274-thierry-wolton-8216revolution-communiste-est-un-oxymore-que-nos-intellectuels-ont-venere.php

Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2020

Σε τι ακριβώς στοχεύει το πρόγραμμα "Erasmus";



Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΕΡΑΣΜΟΥΣ
Άρθρο του Paolo Borgognone 
Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου

Η γενιά του Εράσμους είναι ένα σχέδιο κοινωνικής μηχανικής και το αντικείμενο της κοινωνικής μαζικής παραγωγής του σύγχρονου καπιταλισμού (με άλλα λόγια, η γενιά του Εράσμους είναι το προϊόν της κοινωνίας στην οποία ζούμε).


Αυτή η άποψή μας επιβεβαιώνεται από τα όσα είπαν γι΄αυτό το θέμα κάποιοι 'διδάσκαλοι' του σύγχρονου [κοινωνικού] φιλελευθερισμού, όπως ο Daniel Cohn-Bendit και ο Umberto Eco. Πράγματι, ήταν αυτοί που θεωρητικολόγησαν την υποχρεωτική καθιέρωση της κοινωνίας Εράσμους, με στόχο την διάλυση κάθε συλλογικής ταυτότητας των ευρωπαϊκών λαών (εθνική ταυτότητα, θρησκευτική, ταξική, ακόμη και αυτής του φύλου) μέσα στο σκοπίμως συγχητικό, μετα-εθνικό και μετα-ιδεολογικό μάγμα της 'Κοσμοπόλεως'. «Εγώ», ανέφερε επί του θέματος ο Cohn-Bendit, «θα ήθελα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρηματοδοτεί κάθε χρόνο την φοίτηση στο εξωτερικό ενός εκατομμυρίου Ευρωπαίων φοιτητών που, στατιστικά, θα σύναπταν ερωτικές σχέσεις. Τι εθνικότητα θα είχε ο γιός μιας Ολλανδής γεννημένης στο Άμστερνταμ από γονείς Τούρκους και ένα Γάλλος γεννημένος στο Παρίσι από Μαροκινούς γονείς; Ευρωπαϊκή».
Υπό αυτή την έννοια, η ιδέα της ευρωπαϊκής ταυτότητας που περιγράφεται από τον Cohn-Bendit δεν έχει καμία σύνδεση με την αυθεντική, χιλιετή και πλουραλιστική ευρωπαϊκή παράδοση των λαών και των εθνών αλλά υλοποιεί, εντος της παγκόσμιας αγοράς, την πλήρη άρνηση της. 
Ο Daniel Cohn-Bendit επανεφευρίσκει την ευγενή σημασία της ευρωπαϊκής ταυτότητας αποδίδοντας της μετα-ταυτοτικά χαρακτηριστικά. Βασισμένος στην υποκουλτούρα του ‘68, αναπροσαρμοσμένη βέβαια σε μεταμοντέρνα έκδοση, αρνείται και απονομιμοποιεί τις κατηγορίες του έθνους, της οικογένειας και της θρησκείας.
Σε μία κοινωνία των αγορών, νεανίζουσα και μετα-ταυτοτική, η κουλτούρα της χωρίς σύνορα διασκέδασης (Erasmus Culture), στην πραγματικότητα χρησιμεύει ως εφαλτήριο για την δημιουργία των απαθών και υποδεέστερων μαζών, όπως δηλαδη θέλει τους νέους Ευρωπαίους του 21ου αιώνα η φιλελεύθερη και αριστερή διανόηση. Στην Ευρωπαϊκή Ἐνωση που έχουν στο μυαλό τους οι ελίτ των Βρυξελών, οι παραδοσιακές ταυτότητες των λαών και των εθνών θα πρέπει να γίνουν απλά τουριστικά αξιοθέατα, που θα αποσκοπούν στην ικανοποίηση των εξωτικών περιπλανήσεων της νέας μεσαίας παγκόσμιας τάξης σε αναζήτηση μαγειρικών και σεξουαλικών συγχρωτισμών με κόσμους που γίνονται αντιληπτοί απλοϊκά ως 'άλλοι'.


Η πλήρης απελευθέρωση των αστικών ηθών, διευκολυμένη από την μείωση του κόστους της πληροφόρησης και της επέλασης της υποκουλτούρας της πλανητικής κινητικότητας, ήταν, εξ ορισμού, το αντικείμενο αναφοράς των ιδεολόγων της 'διαρκούς κοινωνίας Εράσμους'. Ήδη από τον Ιανουάριο του 2012, ο Umberto Eco είχε δηλώσει ότι η Ευρωπαϊκή Ἐνωση θα έπρεπε να πηγάσει μέσα από μία 'σεξουαλική επανάσταση', προπαιδευτική στον αφανισμό κάθε ταυτότητας ερμηνευμένης ως δυνητικό εμπόδιο στην πορεία της εξάπλωσης της παγκόσμιας αγοράς του καταναλωτισμού και των ελεύθερων επιθυμιών. Ο Umberto Eco είπε πράγματι, ότι η σεξουαλική επανάσταση που γεννήθηκε από την λεγόμενη 'Erasmus Experience' θα έσβηνε κάθε απομεινάρι ταυτότητας και θα διευκόλυνε στην διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής υπηκοότητας πολιτιστικά εναρμονισμένης με τις πολιτικές αρχές της φιλελεύθερης-προοδευτικής αφήγησης: «Ένας Καταλανός φοιτητής συναντά μία νεαρή Φιαμίνγκα, ερωτεύονται, παντρεύονται, γίνονται Ευρωπαίοι όπως τα παιδιά τους. Το Εράσμους θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικό. Να περνάς μία χρονική περίοδο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να ενσωματώνεσαι».

Στις ημέρες μας, η 'ενσωμάτωση' είναι συνώνυμο της τυφλής λατρείας προς τον τρόπο ζωής των ευκατάστατων και σνομπ τάξεων των πλανητικών μεγαλουπόλεων (Παρίσι, Λονδίνο, Νέα Υόρκη). Να είσαι 'ενσωματωμένος' σημαίνει, ιδιαίτερα για τις νέες γενιές, κυνικές και πλήρως κατακτημένες από την μεταμοντέρνα θρησκεία του χρήματος και της κινητικότητας, να 'είσαι όπως οι άλλοι'. Να ακολουθείς δηλαδή τις ίδιες μόδες όσον αφορά την ενδυμασία και τις μουσικές προτιμήσεις. Επιπρόσθετα σημαίνει να μοιράζεσαι τις ίδιες διασκεδάσεις και να επιθυμείς τα ίδια πράγματα, ανεξάρτητα από την εθνική και πολιτισμική σου καταγωγή.

Στην εποχή μας, παρατηρούμε μία ξέφρενη κούρσα των νέων γενιών, προς την ένταξη στον πιο επιδεικτικό κομφορμισμό. 'Να είσαι όπως οι άλλοι' είναι πράγματι ο αναγκαίος όρος για να αισθανθείς κοινωνικά αποδεκτός από τους άλλους, δηλαδή ενσωματωμένος και 'μέρος του όλου'. 

Το Εράσμους είναι, προπάντων, το συνώνυμο μιας αληθινής αντεπανάστασης που έχει ως στόχο να θάψει οποιοδήποτε είδος αγώνα, όχι μόνον της δεξιάς αλλά και κάθε άλλης μη-φιλελεύθερης ιδεολογίας. Η εξάλειψη κάθε παραδοσιακής ταυτότητας θέτει σε κίνδυνο όχι μόνον τα 'συντηρητικά' χαρακτηριστικά των σύγχρονων αστικών κοινωνιών αλλά επίσης και εκείνες τις ιπποτικές αξίες (τιμή, αφοσίωση, αλληλεγγύη, ηρωισμό) του παλαιάς κοπής σοσιαλισμού. Η άνοδος, ακόμη και πολιτική, εκείνων που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους εντός της υποκουλτούρας της γενιάς του Εράσμους θα οδηγήσει, αναπόφευκτα, σε εκείνη την κατεύθυνση που ο Γάλλος φιλόσοφος Olivier Rey αποκάλεσε, στο βιβλίο του 'Χωρίς μέτρο' «η κολασμένη πορεία της προόδου προς το μηδενιστικό βάραθρο της ιστορίας».